Mưa Đỏ – Chu Lai: Những trang sử hào hùng được viết bằng máu của các chiến sĩ Thành cổ Quảng Trị
Kho tàng văn học về cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại của dân tộc luôn luôn có những tác phẩm tái hiện trọn vẹn khung cảnh hào hùng trong những trận chiến. Một trong số đó phải kể đến tiểu thuyết Mưa Đỏ của nhà văn Chu Lai, tái hiện trận chiến 81 ngày đêm tại thành cổ Quảng Trị năm 1972. Cuốn tiểu thuyết đã tái hiện chân thực chiến trường khốc liệt của ta, nơi những trang sử hào hùng được viết bằng máu của chính các chiến sĩ Thành cổ, nơi mà mỗi mét đất đều có máu, có xương của các chiến sĩ.
1. Nhà văn Chu Lai và bối cảnh ra đời của tác phẩm Mưa Đỏ
Nhà văn Chu Lai tên khai sinh là Chu Văn Lai, sinh ngày 05/02/1946 tại Hưng Yên. Ông là một Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam, quân hàm Đại tá. Ông đã sáng tác nhiều tác phẩm trong suốt sự nghiệp của mình nhưng nổi tiếng và gây được tiếng vang lớn phải kể tới Mưa Đỏ.
Tiểu thuyết Mưa Đỏ được sáng tác và phát hành bởi Nhà xuất bản Quân đội Nhân dân vào năm 2016. Cuốn tiểu thuyết lấy bối cảnh là trận chiến tại Thành cổ Quảng Trị, kéo dài 81 ngày đêm vào mùa hè năm 1972. Nhân vật chính của tiểu thuyết là Cường, người lính Giải phóng quân của ta và Quang, viên chỉ huy lực lượng Hắc Báo đánh chiếm Thành cổ.
Tiểu thuyết Mưa Đỏ kể về cuộc chiến 81 ngày đêm tại Thành cổ Quảng Trị của quân ta
Trận chiến tại Thành cổ Quảng Trị là trận chiến khốc liệt nhất trong lịch sử kháng chiến chống Mỹ của dân tộc Việt Nam. Nơi chiến trường này đã có hàng ngàn chiến sĩ đã hy sinh, nơi máu và nước mắt đã đổ xuống, nhuộm đỏ đất Thành cổ.
Cuốn tiểu thuyết không chỉ tái hiện sự ác liệt của chiến trường mà còn khắc họa những cung bậc cảm xúc của con người trong hoàn cảnh khắc nghiệt của chiến trường. Đó là lòng quyết tâm của lớp lớp người lính lên đường, là lòng dũng cảm, tình đồng đội sưởi ấm trái tim người lính nơi chiến trường và cả những nỗi đau đớn đến xé lòng.
Trân trọng giới thiệu tiểu thuyết: Mưa Đỏ – Nhà văn Chu Lai
2. Mưa Đỏ – Những trang sử hào hùng được viết bằng máu
Tiểu thuyết Mưa Đỏ được mở ra bằng khung cảnh buổi sáng yên bình tại Hà Nội những ngày hòa bình. Trong không gian trang nghiêm của Nhà hát Lớn Hà Nội, người mẹ lặng lẽ lắng nghe bản giao hưởng do chính Cường – con trai bà và cũng là một người lính tại Thành cổ đã hy sinh sáng tác. Anh đã gác lại ước mơ nghệ thuật và lên đường nhập ngũ theo Lệnh Tổng động viên cả nước ra trận, chiến đấu vì lý tưởng của thời đại.
Tiểu thuyết kể về câu chuyện của tiểu đội gồm bảy người lính, nơi những con người mang trong mình tính cách, số phận, xuất thân khác biệt nhưng được gắn kết với nhau bằng lý tưởng, bằng nhiệm vụ chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Trong đó có Tạ là đội trưởng, một người lính từng trải, giàu kinh nghiệm và là linh hồn mang lại chỗ dựa tinh thần vững chắc của cả đội.
Tiểu thuyết Mưa Đỏ đã được chuyển thành kịch nói và phim điện ảnh cùng tên
Cường là chàng sinh viên năm cuối gốc Hà Nội, tâm hồn nghệ sĩ nhưng cũng rất dũng cảm và chiến đấu hết mình. Cùng với những chiến sĩ khác, họ tạo nên hình ảnh một đội quân hào hùng, không ngại gian khó để chiến đấu bảo vệ từng tấc đất Thành cổ.
Cái hay của Mưa Đỏ chính là góc nhìn của truyện được mở rộng ra bằng cách khai thác nhân vật Quang, chỉ huy của lực lượng Hắc Báo đánh chiếm Thành cổ. Sự đối đầu giữa Cường và Quang là đối đầu quân sự giữa hai chiến tuyến, sự đấu tranh cho hai thế giới quan và lý tưởng khác nhau. Họ có hai số phận khác nhau cùng bị cuốn vào vòng xoáy cuộc chiến, một bên là chiến tranh vệ quốc vĩ đại, một bên là chiến tranh phi nghĩa.
Điều thú vị của Mưa Đỏ là việc tác giả không né tránh nỗi đau thương, mất mát và hy sinh của cả hai bên chiến tuyến. Trong cuộc chiến ấy, những hy sinh, mất mát dù ở chiến tuyến nào cũng đều đau đớn. Dư âm sâu sắc của tiểu thuyết còn được thể hiện trong phân cảnh ở cuối truyện, khi mẹ của Cường và mẹ của Quang cùng gặp nhau một cách tình cờ. Khoảnh khắc ấy đầy ám ảnh và xúc động bởi nó là biểu tượng của khát vọng hòa giải vượt qua mọi ranh giới chiến tuyến.
Đọc thêm tác phẩm về đề tài kháng chiến cứu quốc: Áo lính – Tác giả Mai Tiến Nghị
3. Mưa Đỏ – Khi giá trị nhân văn tồn tại trong cả những trận chiến khốc liệt nhất
Điểm sáng của Mưa Đỏ chính là giá trị nhân văn tồn tại cả trong những trận chiến khốc liệt và gian khổ nhất. Đó là thông điệp về sự hòa hợp dân tộc và khát vọng ngăn chặn chiến tranh. Điều này được thể hiện rõ trong cuộc đối đầu của Cường và Quang ở gần cuối truyện, khi Cường quyết định không dùng dao để đâm chết Quang. Hay ở phân cảnh hai bà mẹ mất con gặp lại khi đang đi rải hoa trên dòng Thạch Hãn.
Mưa Đỏ ẩn chứa những giá trị nhân văn sâu sắc
Tác giả Chu Lai không chỉ kể lại câu chuyện về chiến thắng mà còn đặt trọng tâm vào những mất mát không thể đong đếm của cả hai chiến tuyến. Đáy sông Thạch Hãn không chỉ có những chiến sĩ của ta mà còn có cả những đồng loại của ta, dù không cùng chiến tuyến nằm lại đó. Tác phẩm khắc sâu giá trị của hòa bình, sự cần thiết của việc hàn gắn, tha thứ cho những chia cắt đẫm máu.
Tiểu thuyết Mưa Đỏ cũng là lời tri ân sâu sắc nhất gửi tới thế hệ những người lính trẻ tuổi đã hiến dâng tuổi trẻ, thậm chí mang cả mạng sống để bảo vệ từng tấc đất của ta. Qua những trang sách ấy, người đọc mới thực sự thấm thía rằng lịch sử hào hùng của ta được viết bằng máu và nước mắt, bằng hằng hà sa máu xương đổ xuống. Và chính điều đó đã tạo nên lịch sử rực rỡ, mốc son chói lọi trong hành trình chiến đấu vì khát vọng hòa bình của ta.
Đọc ngay tác phẩm thời chiến: Âm vang hò kéo pháo – Tác giả Hoàng Hải
Kết bài
Mưa Đỏ của nhà văn Chu Lai là một chứng tích tinh thần, nó nhắc nhở chúng ta về một giai đoạn lịch sử hào hùng, nơi mà máu xương đổ xuống, đất trời lưu danh những người lính trẻ, tuổi đời chỉ mới mười tám, đôi mươi nhưng mang trong mình tinh thần kiên trung, bất khuất. Đọc Mưa Đỏ, ta mới càng thấm thía “Tự do hòa bình không phải dễ, có được bây giờ cố gắng mà giữ”, cố gắng mà phát triển quê hương, đất nước rạng danh năm châu. Và ta càng thêm biết ơn, tự hào về lịch sử dân tộc, niềm tự hào được viết bằng máu, bằng tuổi xuân của những con người đã đi vào cuộc chiến như một biểu tượng bất tử.
